5 objawów gorączki u dziecka - jak rozpoznać gorączkę?

Kiedy mówimy o stanie podgorączkowym, a kiedy o gorączce u dzieci?

Powszechnie o gorączce mówi się, gdy temperatura ciała przekracza prawidłową wartość, czyli 36,6 stopni Celsjusza, ale nie jest to do końca prawdą. Temperatura ciała o wartości 37-38 stopni Celsjusza to tzw. stan podgorączkowy u dzieci. W takim razie od ilu stopni mówimy o gorączce? Gorączkę stwierdza się dopiero wtedy, gdy temperatura ciała przekracza 38 stopni Celsjusza, a wysoką gorączkę, gdy rośnie ona powyżej 39 stopni Celsjusza. Podwyższona temperatura u dziecka jest sygnałem tego, że organizm zwalcza infekcję, wtedy bowiem układ odpornościowy skuteczniej mobilizuje swoje siły do opanowania zagrożenia. Dopiero wysoka gorączka ma negatywny wpływ na organizm.

1. Wysoka temperatura ciała

Jeżeli przypuszczasz się, że Twoje dziecko może mieć gorączkę, zmierz mu temperaturę ciała przy użyciu termometru. Najbardziej miarodajny pomiar temperatury ciała u małych dzieci to pomiar dokonany termometrem elektrycznym w odbycie (szczególnie u dzieci w wieku do 6 miesięcy). Od 3. do 6. miesiąca życia można dokonywać pomiaru także pod pachą (musisz przytrzymać termometr, aby jego końcówka była stale w dole pachowym). U dzieci w wieku powyżej 4 lat temperaturę można mierzyć także w jamie ustnej. Popularne termometry bezdotykowe są obarczone większym ryzykiem niemiarodajnych pomiarów niż wyżej opisane metody - skóra dziecka może być nagrzana choć temperatura ciała wcale nie jest podwyższona i odwrotnie - spocone dziecko może mieć chłodniejszą skórę niż faktyczna temperatura ciała. Dostępne są także bardziej miarodajne termometry przeznaczone do pomiaru w uchu, ale u małych dzieci umieszczenie prawidłowo końcówki termometru (tak, aby pomiar był wiarygodny) bywa wyzwaniem, dzieci nie lubią kiedy umieszcza się im cokolwiek w uszach. Stąd pomiary takimi termometrami także mogą być obarczone błędami.

Nigdy nie korzystaj z termometrów rtęciowych!

2. Dreszcze

Dreszcze mogą być sygnałem gorączki, pojawiają się zazwyczaj podczas wzrostu temperatury. Jeżeli podejrzewasz, że Twoje dziecko ma gorączkę, zmierz mu temperaturę przy użyciu termometru. Jeżeli maluch rzeczywiście ma wysoką temperaturę, ubierz go jak najwygodniej, zachęcaj do odpoczynku, zapewnij odpowiednią podaż płynów. W czasie gorączki dzieci łatwo ulegają odwodnieniu.

3. Wypieki i rumieńce

Gdy dziecko ma gorączkę, może mieć gorące czoło, plecy lub brzuszek. Użyj termometru, aby dokładnie zmierzyć temperaturę ciała. Jeżeli maluch rzeczywiście ma wysoką temperaturę, zadbaj o jego komfort i postaraj się podawać mu dużo płynów, takich jak woda, mleko czy cokolwiek innego, co zwykle pija Twoje dziecko. Możesz też zastosować zimne okłady lub chłodne kąpiele - pamiętaj tylko, aby temperatura wody nie była zbyt niska.

4. Rozdrażnienie

Znasz swoje dziecko najlepiej, więc zaufaj swojemu instynktowi macierzyńskiemu. Większa płaczliwość niż zwykle albo płacz, który brzmi inaczej, może mieć związek z gorączką. Analogicznie, jeżeli Twoje dziecko wydaje się być bardziej ospałe, może to także wynikać z gorączki. Obserwuj malucha i regularnie sprawdzaj temperaturę przy użyciu termometru. W razie wątpliwości zgłoś się do lekarza.

5. Utrata apetytu

Jeżeli zauważysz, że Twoje dziecko nie chce pić tyle, co zwykle – lub jeść, jeżeli jest wystarczająco duże na pokarmy stałe – może to znaczyć, że coś jest nie w porządku. Dbaj o regularne karmienie, aby zapewnić dziecku odpowiednie nawodnienie i zapisuj ilości zjadane przez dziecko, aby móc omówić tę kwestię z lekarzem w razie wątpliwości.

Przyczyny gorączki

Gorączka u dziecka może występować z różnych powodów. Mogą to być te najbardziej powszechne, jak ból gardła, ból głowy, infekcja wirusowa czy bakteryjna. Przyczyną gorączki mogą być również choroby zakaźne, zakażenie krwi lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Dlatego też, w przypadku gorączki zawsze należy zachować czujność i bacznie obserwować stan dziecka. Gdy zauważysz u dziecka niepokojące objawy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Jak zbić gorączkę u dziecka?

Leków przeciwgorączkowych nie podaje się, jeśli temperatura u dziecka nie przekracza 38 stopni Celsjusza. Gdy dziecko dobrze wygląda, tzn. mimo podwyższonej temperatury chętnie pije i je, nie jest apatyczne i normalnie się bawi, z podaniem leku można się wstrzymać. Gdy zaś źle znosi gorączkę, jest marudne i słabe, wtedy należy podać mu lek na obniżenie gorączki. Leki przeciwgorączkowe stosuje się zawsze przy temperaturze powyżej 39 stopni Celsjusza.

Zalecane leki przeciwgorączkowe to ibuprofen oraz paracetamol. Dobrze sprawdzi się lek w postaci zawiesiny doustnej, na przykład Nurofen dla dzieci Forte Truskawkowy.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Jeżeli Twoje dziecko ma mniej niż trzy miesiące i ma gorączkę powyżej 38°C, lub jeżeli ma zaburzenia odporności z powodu schorzenia lub leczenia i ma gorączkę powyżej 38°C – należy zgłosić się do lekarza, nawet przy braku innych objawów.

Każde inne dziecko należy pilnie zabrać do lekarza, jeżeli temperatura przekracza 38°C i występuje którykolwiek z poniższych objawów:

• występuje sztywność karku, nadwrażliwość na dotyk (dziecko jest niespokojne, nie uspakaja się na rękach rodzica) lub światło razi je w oczy
• dziecko ma zaburzenia świadomości i/lub zaburzenia widzenia
• ma wyraźnie uniesione ciemiączko, które wygląda jak guz na głowie (czasem można także zaobserwować jego pulsowanie)
• ma intensywne wymioty i odmawia przyjmowania płynów lub wymiotuje od razu wszystko co podajemy
• ma wysypkę, szczególnie taką, która nie blednie pod uciskiem
• jest bardzo senne, nie wybudza się do karmienia, zasypia w czasie zabawy/ rozmowy, ma szkliste oczy         
• ma trudności z oddychaniem
• skarży się na ból, który nie ustępuje po podaniu leku przeciwbólowego.

 Zabierz dziecko do lekarza również wtedy, gdy:

• gorączka dochodzi do 40°C, ale dziecko nie ma żadnych innych objawów
• dziecko ma gorączkę od ponad dwóch dni
• samopoczucie dziecka wydaje się pogarszać
• wystąpiły drgawki gorączkowe (napady zdarzające się podczas gorączki).

Pamiętaj, że to, co uważa się za prawidłową temperaturę na czole, niekoniecznie jest temperaturą prawidłową dla innych części ciała. Warto więc wiedzieć, jaką temperaturę powinien wskazać termometr w zależności od rodzaju używanego termometru.

Podwyższenie temperatury to metoda walki organizmu z chorobą, więc chociaż gorączka u dziecka jest niepokojąca, jej wystąpienie oznacza, że układ odpornościowy dziecka działa walcząc z infekcją. Jeżeli jednak widać, że dziecko źle się czuje, a Ty się martwisz, zasięgnij porady lekarza.