Kiedy moje dziecko będzie mieć zęby?
Zawiązki maleńkich zębów Twojego dziecka zaczną przeciskać się przez dziąsła od wieku około 6-10 miesięcy. Nie martw się, jeżeli Twoje dziecko jest starsze, a nadal nie ma zębów, albo jeżeli pierwszy ząbek pojawi się wcześniej – zęby wychodzą, kiedy chcą, a granice wieku na ząbkowanie są szerokie. Skonsultuj się z dentystą dziecięcym, jeśli pierwsze zęby nie pojawią się w pierwszym roku życia dziecka.
Najpierw wyrzynają się siekacze na środku dolnej szczęki, a zaraz po nich górna para siekaczy. Zwykle ostatnie są tylne trzonowce.
Dzieci zazwyczaj mają komplet zębów mlecznych w wieku 2,5 lat, jakkolwiek zdarzają się wyjątki. Zęby mleczne zaczną wypadać w wieku ok sześciu lat, w ich miejsce pojawiają się zęby stałe. Zatem znów trzeba przechodzić przez proces ząbkowania.
Kalendarz ząbkowania - Jaka jest kolejność wyrzynania zębów mlecznych?
Ząbkowanie to proces, który zaczyna się już w okresie niemowlaka. Poniżej znajduje się ogólny harmonogram ząbkowania, choć warto pamiętać, że każde dziecko jest inne i niektóre mogą ząbkować szybciej lub wolniej.
- Dolne siekacze środkowe - 6-10 miesięcy
- Górne siekacze środkowe - 8-12 miesięcy
- Górne siekacze boczne - 9-13 miesięcy
- Dolne siekacze boczne - 10-16 miesięcy
- Pierwsze górne trzonowce - 13-19 miesięcy
- Pierwsze dolne trzonowce - 14-18 miesięcy
- Górne kły - 16-22 miesięcy
- Dolne kły - 17-23 miesięcy
- Drugie zęby trzonowe - 23-31 miesięcy
- Drugie trzonowce - 25-33 miesięcy
Zauważ, że ten kalendarz jest orientacyjny i niektóre dzieci mogą zaczynać ząbkować wcześniej lub później. Jeśli jesteś zaniepokojony/a postępem ząbkowania swojego dziecka, warto skonsultować się z pediatrą lub dentystą.
Charakterystyczne objawy ząbkowania
Jeszcze zanim pojawi się pierwszy ząb, możesz zauważyć wczesne oznaki ząbkowania:
- rumieńce na policzkach
- wrażliwe, zaczerwienione, rozpulchnione dziąsła
- nadmierne wydzielanie śliny
- próby żucia wszystkiego, co wpadnie dziecku w ręce
- niepokój, częstszy płacz
- bardziej niespokojne jedzenie
- brak apetytu
- wysypka skórna
- budzenie się w nocy.
Czasami widać, że ząbek się wyrzyna, lub można wyczuć jego twardy brzeg na dziąsłach.
Wypatruj oznak bólu zębów
Wiele czynników może powodować ból zębów. Najczęściej problemy związane są z próchnicą. Inne sygnały, na które warto zwracać uwagę u dziecka:
- ostry, pulsujący lub ciągły ból, albo ból przy uciskaniu zęba
- opuchlizna wokół zęba lub ogólnie w obrębie jamy ustnej
- swędzenie dziąseł
- ból uszu lub ból przy szerokim otwarciu ust.
Jeżeli zaobserwujesz którykolwiek z objawów udaj się do lekarza dentysty.
Zasięgnij porady lekarza, jeżeli:
- zauważysz obrzęk wokół twarzy lub szczęki dziecka
- dziecko ma ogólnie złe samopoczucie
- sądzisz, że ból pojawił się wskutek urazu, na przykład uderzenia w szczękę.
Co robić, gdy dziecko cierpi z bólu?
Dyskomfort spowodowany ząbkowaniem
Dodatkowe przytulaski to zawsze pomoc dla ząbkującego malucha. Zauważysz też, że często dziecko z upojeniem żuje różne rzeczy – daj mu więc coś twardego, w co można się wgryźć, na przykład specjalny gryzak – a jeszcze lepiej, jeśli gryzak został odkażony i schłodzony w lodówce.
Dobrze sprawdza się też delikatne masowanie dziąseł dziecka własnym palcem. Przed takim zabiegiem umyj za każdym razem dokładnie ręce wodą z mydłem. Możesz także użyć żelu na ząbkowanie bez zawartości cukru i bez barwników, takiego jak NURODENT® - szybko działający żel na ząbkowanie, wyrób medyczny o smaku różanym, stosowany w czasie ząbkowania u dzieci powyżej 6 miesiąca życia. Żel nakłada się na dziąsła, tworząc w ten sposób ochronną warstwę pomagającą łagodzić ból, dyskomfort i stan zapalny powodowany przez ząbkowanie.
U niektórych dzieci ząbkowanie może oznaczać nieco podwyższoną temperaturę, jednak według aktualnej wiedzy medycznej, gorączka >38 st C nie jest zazwyczaj wywołana ząbkowaniem a towarzyszącą infekcją. W razie gorączki i wyraźnych oznak niepokoju i rozdrażnienia dziecka - skonsultuj się z lekarzem. Kiedy ból się nasila, występuje gorączka, możesz podać lek przeciwbólowy, taki jak Nurofen dla dzieci zawiesina doustna, który łączy działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe i pomaga w objawowym, krótkotrwałym leczeniu bólu o nasileniu małym do umiarkowanego.
Bóle zębów
Jak najszybciej umów wizytę u dentysty. Dentysta to najlepszy adres do ustalenia, dlaczego zęby dziecka bolą, oraz udzielenia odpowiedniej pomocy.
Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, takie jak Nurofen dla dzieci zawiesina doustna, mogą złagodzić ból zębów do czasu wizyty dziecka u dentysty.
Bolesne ząbkowanie – jak pomóc dziecku?
Ząbkowanie może być dla dziecka bardzo niewygodne i bolesne. Istnieje kilka sposobów, które mogą pomóc złagodzić ból i dyskomfort związany z ząbkowaniem:
- Gryzaki - mogą pomóc złagodzić ból i podrażnienie. Upewnij się, że są one czyste i bezpieczne do gryzienia. Niektóre gryzaki można schłodzić w lodówce, co może dodatkowo przynieść ulgę.
- Masaż dziąseł - delikatny masaż dziąseł może pomóc złagodzić dyskomfort. Upewnij się, że twoje ręce są czyste, a potem delikatnie masuj obszar, który sprawia dziecku kłopot.
- Chłodne przekąski - jeśli twoje dziecko już je pokarmy stałe, możesz podać mu chłodne przekąski, takie jak ogórek czy zimne, miękkie owoce. To nie tylko złagodzi ból, ale też pomoże zaspokoić głód.
- Leki przeciwbólowe - takie jak paracetamol czy ibuprofen, mogą być stosowane, jeśli ból jest bardzo silny. Pamiętaj, żeby zawsze stosować się do dawkowania podanego na opakowaniu i konsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
- Żele na dziąsła - istnieją specjalne żele, które mogą być stosowane na dziąsła w celu złagodzenia bólu związanego z ząbkowaniem. Są one bezpieczne dla dzieci, ale zawsze należy stosować się do instrukcji na opakowaniu.
Jak chronić zęby dziecka?
Najlepszym sposobem na ochronę dziecka przed bólem zębów jest dbałość o zdrowie zębów i dziąseł. Nigdy nie jest za wcześnie na pielęgnowanie ząbków, ponieważ osad i bakterie wywołujące próchnicę zaczynają osadzać się na zębach, gdy tylko te się pojawią.
Oto kilka wskazówek, dzięki którym zęby Twojego dziecka mogą być mocne i zdrowe:
- higiena jamy ustnej - dopilnuj szczotkowania zębów dwa razy dziennie, używaj szczoteczek i past odpowiednich dla wieku dziecka)
- unikaj słodkich napojów (nie są one w ogóle zalecane w diecie dziecka) oraz mleka po myciu zębów
- ogranicz ilość przekąsek pomiędzy posiłkami
- odwiedzajcie dentystę co sześć miesięcy, pierwszą wizytę możesz umówić już kiedy pojawią się pierwsze ząbki.
Dziąsła przy ząbkowaniu
Ząbkowanie to naturalny proces, który jednak często bywa dla dziecka niekomfortowy. Podczas tego okresu, dziąsła mogą wyglądać i zachowywać się nieco inaczej niż zwykle.
Oto niektóre z typowych objawów związanych z dziąsłami podczas ząbkowania:
- Zaczerwienienie i obrzęk - dziąsła mogą stać się czerwone i spuchnięte w miejscu, gdzie ząb ma wyrosnąć.
- Podrażnienie - dziąsła mogą być bolesne i podrażnione.
- Wyższa temperatura - niektóre dzieci mogą mieć nieco podwyższoną temperaturę podczas ząbkowania.
- Ślinienie - podczas ząbkowania może występować zwiększone ślinienie.
- Gryzienie - dziecko może mieć potrzebę gryzienia różnych przedmiotów, aby złagodzić ból.
Jeśli zauważysz, że twoje dziecko jest szczególnie niespokojne lub ma inne objawy, które cię niepokoją, warto skorzystać z konsultacji stomatologicznej. W aptekach dostępne są też różnego rodzaju produkty, które mogą pomóc złagodzić ból ząbkowania, na przykład gryzaki czy specjalne żele na dziąsła. Pamiętaj jednak, aby zawsze skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed podaniem dziecku jakiegokolwiek leku.