Jak działa ibuprofen?
Ibuprofen zapobiega wytwarzaniu dużych ilości prostaglandyn w organizmie podczas choroby lub po wystąpieniu urazu.
Prostaglandyny to naturalne substancje chemiczne, uwalniane do organizmu w przypadku urazu lub zachorowania. Uwalniane prostaglandyny znacznie zwiększają wrażliwość pobliskich nerwów na ból – dzięki czemu organizm orientuje się, że wystąpił problem. Gdy położysz rękę na czymś ostrym, pobliskie nerwy poinformują Twój mózg, który szybko wyśle komunikat o bólu ręki.
Prostaglandyny powodują także stan zapalny i obrzęk tkanek – są jedną z przyczyn opuchnięcia gardła podczas choroby i zatkania nosa przy przeziębieniu. Prostaglandyny powodują też obrzęk i sztywność zwichniętej kostki.
Ponieważ ibuprofen hamuje produkcję prostaglandyn, działa w miejscu bólu, uśmierzając go i redukując stan zapalny.
Jakie rodzaje ibuprofenu są dostępne?
Ibuprofen jest dostępny w wielu różnych formach. Najczęściej spotykane są preparaty doustne oraz preparaty do stosowania miejscowego na skórę.
Ibuprofen doustny: tabletki, kapsułki lub ibuprofen w formie rozpuszczalnej, który można przyjmować po połączeniu z wodą. Po połknięciu tabletka z ibuprofenem ląduje w żołądku, gdzie zaczyna się rozpuszczać. Podczas rozpuszczania tabletki następuje uwalnianie ibuprofenu. Potem jest on wchłaniany do krwiobiegu poprzez ścianki żołądka.
W ostatnich latach opracowano nowe rodzaje ibuprofenu. Dwa przykłady to: ibuprofen z lizyną i sól sodowa ibuprofenu – są to sole ibuprofenu. Pierwsza z nich wchłania się prawie 4x szybciej niż standardowy ibuprofen1.
Po wchłonięciu do krwiobiegu ibuprofen zaczyna hamować uwalnianie prostaglandyn, co pomaga zmniejszyć ból i stan zapalny.
Tabletki i kapsułki z ibuprofenem nie nadają się dla niemowląt i dzieci; dlatego dla dzieci dostępne są preparaty w formie płynnej. Ibuprofen w formie zawiesiny dla dzieci może być stosowany w wieku powyżej 3 miesięcy.
Ibuprofen stosowany miejscowo – ibuprofen do stosowania miejscowego ma postać plastrów leczniczych lub żelu i jest nakładany bezpośrednio na obolałe części ciała. Wchłaniany jest przez skórę, w miejscu występowania bólu. Jedną z zalet stosowania preparatu miejscowego jest to, że większość leku nie dociera do innych części ciała, takich jak żołądek, gdzie mogą wystąpić skutki uboczne.
Kiedy stosuje się ibuprofen?
W dawkach dostępnych bez recepty ibuprofen jest stosowany w celu uzyskania czasowej ulgi w bólu i/lub zmniejszenia stanu zapalnego w związku z:
- bólem głowy (np. migreny, napięciowe bóle głowy)
- bólem mięśni (np. nadwerężenia i naciągnięcia, urazy sportowe)
- gorączką
- objawami przeziębienia i grypy
- bólem menstruacyjnym
- bólem pleców
- bólem zębów
- bólem stawów (np. wynikającym z zapalenia)
- bólem zatok
Ibuprofen a paracetamol: rodzaje leków przeciwbólowych
Leki przeciwbólowe, dostępne w aptece, czy sklepie, można podzielić na dwie grupy:
- te, które działają głównie w miejscu bólu, oraz
- te, które uważa się za działające głównie centralnie (w mózgu i kręgosłupie).
Ibuprofen, aspiryna i inne NLPZ działają głównie w miejscu bólu. Ze względu na ten sposób działania można powiedzieć, że takie leki przeciwbólowe uśmierzają ból w miejscu jego występowania.
Nikt nie wie dokładnie, jak działa paracetamol, ale uważa się, że działa głównie centralnie.
Na czym polega różnica? Ibuprofen a paracetamol
Ibuprofen | Paracetamol | |
Rodzaj leku | NLPZ | Lek przeciwbólowy |
Jak działa | Blokuje sygnały bólu w miejscu jego występowania | Uważa się, że działa głównie centralnie w celu redukcji sygnałów bólu |
Przykłady marek leków | Nurofen, Ibuprom | Apap, Panadol |
Historia ibuprofenu
Ibuprofen został opracowany i odkryty w latach pięćdziesiątych XX wieku przez część badawczą firmy Boots Company w Wielkiej Brytanii (obecnie należącej do Reckitt Benckiser). Liderami zespołu byli: Dr Stewart Adams oraz jego współpracownicy: John Nicholson i Colin Burrows.
Dzisiaj ibuprofen, jako lek dostępny bez recepty, jest stosowany przez miliony ludzi do zwalczania bólu i gorączki, oraz jako lek wydawany na receptę w celu łagodzenia bólu związanego z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz zapaleniem kości i stawów.
Czym są NLPZ?
NLPZ (skrót od: niesteroidowe leki przeciwzapalne) pomagają łagodzić ból i stan zapalny, hamując produkcję prostaglandyn, substancji chemicznych wywołujących ból.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów NLPZ, zarówno w aptekach jak i sklepach spożywczych. Do NLPZ dostępnych bez recepty należą: aspiryna, diklofenak, naproksen i ibuprofen.
Inne, silniejsze NLPZ są wydawane z przepisu lekarza.
Środki ostrożności
Nie przyjmuj ibuprofenu:
- Jeżeli masz alergię na ibuprofen, aspirynę lub inne leki przeciwzapalne.
- Jeżeli wystąpi reakcja alergiczna, natychmiast przerwij stosowanie ibuprofenu i skontaktuj się z lekarzem.
- Jeżeli masz wrzody lub inne schorzenia żołądka, problemy z nerkami lub z sercem.
Czy ibuprofen powoduje problemy z żołądkiem?
- Ibuprofen można przyjmować na pusty żołądek, popijając wodą.
- Przyjmowanie ibuprofenu razem z jedzeniem może opóźnić rozpoczęcie jego działania.
- Większość osób nie doświadczy problemów żołądkowych, jeżeli będzie przyjmować ibuprofen zgodnie ze wskazówkami podanymi na opakowaniu i przez czas nie dłuższy niż 3 dni.
Czy mogę przyjmować ibuprofen w czasie ciąży?
- Nie przyjmuj ibuprofenu w pierwszych 6 miesiącach ciąży, z wyjątkiem przyjmowania leku na zalecenie lekarza. Nie wolno stosować ibuprofenu w ostatnich 3 miesiącach ciąży.
Przedawkowanie ibuprofenu
Jeżeli sądzisz, że mogło dojść do zażycia zbyt dużej dawki ibuprofenu (przedawkowania), skontaktuj się natychmiast z się z lekarzem lub pogotowiem.
Rekomendowana maksymalna dawka dzienna ibuprofenu wynosi:
- 1200 mg dziennie dla dorosłych i dzieci w wieku powyżej 12 lat
- 800 mg dziennie dla dzieci w wieku 9-12 lat
Sprawdź nasz kalkulator dawkowania, aby obliczyć odpowiednią dawkę dla młodszych dzieci. Nie przekraczaj podanej dawki. Przed podaniem dziecku w wieku poniżej 12 miesięcy zasięgnij porady lekarza. Nie stosować u dzieci w wieku poniżej 3 miesięcy.